Waarom heb ik een samenlevingscontract nodig wanneer ik een huis ga kopen? Wanneer jullie samen gaan wonen, of al samen wonen, is het belangrijk om alles goed geregeld te hebben. Maar, wat is nu eigenlijk een samenlevingscontract? Met een samenlevingscontract maak je in 1 keer alle afspraken over een aantal belangrijke financiële, juridische en praktische zaken die een rol spelen als je samenwoont. Denk aan zaken als:
- De woning: als jullie samenwonen, betekent dit niet dat jullie allebei huurder of eigenaar van de woning zijn. Bij een huurwoning is degene die het huurcontract heeft ondertekent huurder en bij een koopwoning staat in de leveringsakte wie de eigenaar is en in de hypotheekakte wie verantwoordelijk is voor het betalen van de hypotheek. Bij overlijden van één van jullie kunnen er dus gekke situaties ontstaan: je mag bijvoorbeeld niet meer in de (huur) woning blijven wonen, of je kunt de (koop) woning niet meer betalen.
- Bezittingen en schulden: alles wat jullie samen kopen (en betalen) is van jullie samen. De spullen die je zelf hebt gekocht, blijven van jou. Dit kun je anders regelen. Je laat hier dan in het samenlevingscontract afspraken over opnemen. Je moet wel kunnen bewijzen wat jouw spullen zijn en wat jullie gezamenlijke spullen zijn. Dit doe je door het bijhouden van een administratie.
- Kinderen: als jullie één of meerdere kinderen krijgen en jullie wonen samen, zonder getrouwd te zijn, dan is alleen de moeder juridisch ouder. Alleen zij heeft het gezag. Als je als vader dezelfde rechten en verantwoordelijkheden wil, dan moet je je kind(eren) bij de gemeente erkennen. Daarna gaan jullie samen naar de rechtbank om het ouderlijk gezag aan te vragen. Dit moet je per kind doen;
- Erven: In een samenlevingsovereenkomst kun je opnemen dat jullie beperkt van elkaar erven: alleen jullie gezamenlijke bezittingen kun je aan de ander 'verblijven'. In een samenlevingsovereenkomst kun je niet regelen dat je elkaars erfgenaam wordt. Dit moet je in een testament regelen.
- Scheiden: Als jullie uit elkaar gaan, hoeven jullie niet naar de rechter. Lees in het samenlevingscontract wat er staan hoe het contract afloopt. Als jullie samen kinderen hebben, moeten jullie wel naar de rechter i.v.m. een ouderschapsplan.
Samenlevingscontract of toch geregistreerd partnerschap?
Je kunt er ook voor kiezen om geen samenlevingscontract af te sluiten, maar om te gaan trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Ten opzichte van een samenlevingsovereenkomst zijn er wel een paar verschillen:
- De woning: als jullie samenwonen in een huurwoning, dan zijn jullie samen huurder. Jullie hebben tegenover de verhuurder dezelfde rechten. Als jullie samen een woning kopen, dan zijn jullie beide eigenaar. Heeft één van jullie al een woning gekocht en trekt de ander erbij in, dan zijn jullie rechten afhankelijk van de vorm waarin jullie getrouwd zijn.
- Bezittingen en schulden: Zijn jullie voor 1 januari 2018 getrouwd of zijn jullie voor 1 januari 2018 een geregistreerd partnerschap aangegaan? Dan is er automatisch een gemeenschap van goederen. Alles wat jullie hebben (schulden en bezittingen) zijn van jullie samen. Zijn jullie na 1 januari 2018 getrouwd of een geregistreerd partnerschap aangegaan, dan geldt er wettelijk een beperkte gemeenschap van goederen;
- Kinderen: Als jullie tijdens jullie huwelijk of geregistreerd partnerschap (een)kind(eren) krijgen, zijn jullie allebei juridisch ouder en hebben jullie samen het ouderlijk gezag over jullie kind(eren).
- Erven: bij een huwelijk of een geregistreerd partnerschap zijn jullie automatisch elkaars erfgenaam, tenzij je iets anders in een testament zet;
- Scheiden: Als jullie getrouwd zijn, heb je een rechter nodig om te scheiden. Je moet ook naar de rechter als je een geregistreerd partnerschap hebt en beiden het ouderlijk gezag over jullie kinderen hebben. Hebben jullie een geregistreerd partnerschap en geen kinderen of niet allebei het ouderlijk gezag over de kinderen, dan kunnen jullie met behulp van een notaris of een advocaat scheiden. Je moet dan afspraken maken over partneralimentatie en jullie pensioen. Er zijn enkele uitzonderingen op deze regel, bijvoorbeeld als je zaken hebt uitgesloten in partnerschapsvoorwaarden of huwelijksevoorwaarden
